میانسرین

موارد مصرف میانسرین

میانسرین یک ضد افسردگی چهار حلقه ای است. این دارو اثرات آنتی موسکارینیک مشخص ندارد ولی سداتیو قوی است. برخلاف ضد افسردگی های سه حلقه ای، این دارو از باز جذب محیطی نورآدرنالین ممانعت نمی کند. این دارو گیرنده های پره سیناپتیک آدرنرژیک الفا2 را بلوک کرده و Turn over نورآدرنالین مغزی را افزایش می دهد همچنین این دارو آنتاگونیست گیرنده های سروتونین در برخی نقاط مغز است. در درمان افسردگی، این دارو با دوز اولیه خوراکی 40-30 میلی گرم روزانه شروع و در صورت نیاز افزایش می یابد. دوز مؤثر روزانه معمولاً بین 90-30 میلی گرم است. کل دوز اثر روزانه بایستی یا به صورت منقسم در طول روز و یا به صورت تک دوز شبانه داده شود. در افراد مسن دوز شروع ابتدائی روزانه نبایستی بیش از 30 میلی گرم باشد که ممکن است در صورت نیاز بتدریج بالا برده شود. این دارو بایستی به آهستگی قطع شود تا علائم ترک دارو به حداقل برسد.

فارماکوکینتیک میانسرین

میانسرین براحتی از طریق گوارش جذب می شود ولی فراهم زیستی آن با اثر متابولیسم عبور اول از کبد کاهش می یابد. راههای متابولیسم این دارو شامل آروماتیک هیدروکسیلاسیون، N اکسیداسیون و N دمتیلاسیون است. دمتیل میانسرین و 8 هیدروکسی میانسرین از نظر فارماکولوژیک فعال اند. تقریباً بطور کامل متابولیت این دارو جه به صورت آزاد و چه به صورت کونژوگه از طریق ادرار دفع می شود و مقداری از آن نیز در مدفوع قابل کشف است. میانسرین به میزان وسیعی در بدن توزیع شده و به میزان زیادی به پروتئینهای پلاسما، باند می شود. این دارو از سطح خونی مغزی و جفت عبور کرده و وارد شیر هم می شود.

عوارض جانبی میانسرین

اثرات جانبی قلبی و آنتی موسکارینی این داروی ضد افسردگی چهار حلقه ای کمتر و خفیف تر از ضد افسردگی های سه حلقه ای است، ولی با اینحال اثرات آن به میزان زیادی به آنها شبیه است (آمی تریپتیلین را ببینید). دوزهای بالای میانسرین با خطر کمتری از نظر سمیت قلبی همراه است. شایع ترین اثر جانبی این دارو، خواب آلودگی (Drowsiness) است. این دارو همچنین باعث سرکوب مغز استخوان می شود که معمولاً خود را به صورت لکوپنی، گرانولوسیتوپنی یا آگرانولوسیتوز و گاهی آنمی آپلاستیک نشان می دهد. این اثرات جانبی خونی معمولاً در چند هفته اول درمان و خصوصاً در افراد مسن دیده می شود. سایر اثرات جانبی شامل: اختلال در عملکرد کبدی و یرقان، اختلالات پستانی (ژنیکوماستی،دردناک بودن نوک پستان درلمس و جاری شدن شیر) و پلی نوروپاتی است.

تداخلات دارویی میانسرین

این دارو نبایستی همراه با MAOI و تا 14 روز بعد از قطع آن تجویز شود. حداقل یک هفته بین قطع این دارو و شروع داروهائی که احتمال واکنش شدید با آنها وجود دارد (مثل فنلزین) بایستی فاصله باشد. برخلاف سه حلقه ای ها، میانسرین اثرات ضد فشار خونی گوانتییدین، هیدرالازین، پروپرانولول، کلونیدین یا بتانیدین را کاهش نمی دهد. با اینحال توصیه می شود در هنگام مصرف همزمان این دارو با داروهای ضد فشار خون، فشار خون مانیتورشود. غلظت خونی فنی توئین نیز بایستی در این بیماران بدقت تحت نظر باشد، فنی توئین سطح خونی میانسرین را کاهش می دهد. اثرات تقویتی (potentiation) میانسرین هنگامی که این دارو با دپرسانتهای سیستم عصبی مرکزی مثل الکل، ضد اضطرابها و آنتی سایکوتیکها مصرف شود، قابل توجه است.

هشدار ها میانسرین

همانند ضد افسردگی های سه حلقه ای است (آمی تریپتیلین را ببینید) اگر چه این دارو اثرات سمیت قلبی کمتری نسبت به ضد افسردگیهای سه حلقه ای دارد ولی بایستی در بیماران دچار اختلالات قلبی عروقی مثل بلوک قلبی و یا MI اخیر با احتیاط تجویز شود. متشابهاً بیماران دچار گلوکوم زاویه بسته یا هیپرپلازی پروستات بایستی در حین مصرف این دارو بدقت مانیتور شوند. این دارو در بیماران دچار دیابت شیرین، صرع و اختلال کبدی و کلیوی بایستی با احتیاط مصرف شده و از تجویز آن در بیماران با بیماری شدید کبدی باید اجتناب کرد. در طی سه ماه اول درمان با این دارو، شمارش کامل خونی هر 4 هفته یکبار- بدلیل خطر سرکوب مغز استخوان- توصیه می شود متشابهاً اگر بیماری که تحت درمان با میانسرین است دچار تب، گلودرد، زخمهای دهانی یا سایر نشانه های عفونت شد این دارو بایستی قطع شده و شمارش خونی انجام شود. افراد مسن در معرض خطر بالای چنین عارضه ای هستند. این دارو در شیردهی و پورفیری، توصیه نشده است.