اندانسترون
Ondansetron
طبقه بندی مارتیندل
داروهای گوارشی
اندانسترون
اندانسترون یک داروی ضد تهوع می باشد . این دارو به عنوان مهار کننده ی گیرنده ی سروتونین شناخته می شود.
(فراورده های دمیترون محصول شرکت تهران شیمی)
این دارو با اثر بر روی ماده ای شیمیایی به نام سروتونین که بطور طبیعی در بدن وجود دارد ، تهوع را مهار می کند .
شیمی درمانی ، اشعه درمانی و جراحی شرایطی هستند که منجر به افزایش ترشح سروتونین در بدن می شوند . سروتونین آزاد شده در بدن با اتصال به گیرنده های نوع سوم هیستامین در مغز منجر به وقوع تهوع می شوند . اندانسترون با مسدود کردن این گیرنده ها دسترسی آن ها به سروتونین را مهار می نماید و بدین ترتیب تهوع کنترل می گردد.
پیش از مصرف اندانسترون
– در صورت بارداری یا شیردهی به پزشک اطلاع دهید .
– در صورت سابقه ی مشکلات کبدی ، ضربان قلب نامنظم و حساسیت دارویی پزشک خود را مطلع نمایید .
-از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
نحوه ی مصرف صحیح اندانسترون
– اندانسترون را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف نمایید . معمولا در صورتی که این دارو جهت تهوع ناشی از شیمی درمانی یا اشعه درمانی تجویز شده باشد ، یک نوبت آن باید نیم تا یک ساعت قبل از شروع درمان مصرف شود و ممکن است لازم باشد مصرف این دارو را چند روز ( تا ۵ روز یا بیشتر ) ادامه دهید .
– این دارو به صورت قرص و محلول خوراکی ۴ میلی گرمی و آمپول تزریقی ۲میلی گرمی موجود است. قرص و محلول خوراکی معمولاً هر ۱۲ ساعت یک بار تجویز می شوند .
– در صورتی که اندانسترون را جهت تهوع ناشی از عمل جراحی مصرف می نمایید ، اولین دوز آن باید کمی پیش از شروع جراحی مصرف گردد .
توصیه های دارویی اندانسترون
– اثر اندانسترون یک ساعت پس از مصرف یا بیشتر شروع می شود . در صورتی که با مصرف یک قرص تا یک ساعت تهوع شما برطرف نگردید ، می توانید یک قرص دیگر نیز مصرف نمایید .
– حتی در صورتی که میل به غذا و نوشیدنی ندارید، سعی کنید آب به مقدار کافی مصرف کنید تا بدنتان دچار کم آبی نشود. همچنین علاوه بر سه وعده غذایی اصلی، سعی کنید میان وعده های کوچک و ساده ای نیز برای خود در نظر بگیرید.
– در مصرف طولانی مدت این دارو در صورتی که سابقه ی بیماری های قلب و عروق دارید حتما تحت نظر پزشک خود باشید و آزمایشات و معاینات دوره ای را انجام دهید .
عوارض شایع اندانسترون
_برای سردرد احتمالی ناشی از مصرف این دارو از داروساز خود درمورد داروی ضد درد مناسب سوال بفرمایید.
- در صورت بروز یبوست، یک رژیم غذایی متعادل سرشار از فیبر و مصرف مایعات و آب کافی توصیه می شود. با این حال در صورتی که یبوست طولانی شد به پزشک خود مراجعه نمایید .
– احساس گرما و بر افروختگی با مصرف اندانسترون ممکن است در شما ایجاد شود لذا در این مدت از لباس های سبک و خنک استفاده نمایید .
مطالب ویژه با همکاری آقای دکتر مهدی شاهمیرانی
آیا اندانسترون در بارداری سازگار است؟
فارماکولوژی بالینی داروها در طی بارداری:
– اندانسترون، انتاگونیست گیرنده سروتونین هست که در درمان تهوع استفراغ شیمی درمانی، رادیوتراپی و پس از جراحی استفاده میشود؛ بااین حال، مطالعات و گزارشات کیس موردی که برروی 230 خانم باردار که از این دارو استفاده کرده بودند هیچ گزارشی از نقایص تولد مشاهده نشد. ولی باتوجه به اینکه یبوست از عوارض این دارو هست، ممکن است تجویز نرم کننده های مدفوع نیاز باشد.
Clinical Pharmacology 2017; Updated Guidelines for the Management of Nausea & Vomiting of Pregnancy-Hyperemesis Gravidarum.
بریگز:
– مشخص نیست که اندانسترون از جفت عبور میکند یا نه. وزن مولکولی آن تقریبا 293 و نیمه عمر حذفی متوسط دارد؛ در نتیجه پیشنهاد میشود که این دارو میتواند از جفت عبور کند و به رویان-جنین برسد ولی متابولیسم وسیع دارو ممکن است مقدار داروی عبور کرده از جفت را محدود کند.
– داده های انسانی پیشنهاد میکنند که این دارو جز گروه کم خطر است ولی در خیلی از این مطالعات، تجویز آن بعد از ارگانوژنز شروع شده بود.
در یک مطالعه بزرگ دانمارکی، افزایش خطر 2 برابری در اختلالات قلبی گزارش شده بود.
بنابراین داده های بیشتری نیاز است تا خطرات این دارو مشخص شود و درنهایت هرچند داده های انسانی پیشنهاد میکنند که جز گروه کم خطر در بارداری می باشد ولی در صورت ضرورت به تجویز اندانسترون در بارداری، اجتناب از تجویز آن در طول سه ماه اول بارداری، ایمن ترین راهکار توصیه شده است.
– در سال 2016، استفاده از اندانسترون و خطرات نقایص تولد بطور گسترده مورد مطالعه قرار گرفت؛ اگرچه این دارو جز گروه کم خطر در بارداری گزارش شد ولی موجب افزایش اندک وقوع آنومالی های قلبی شد و به همین دلیل، تجویز این دارو باید در بیمارانی نگه داشته شود که به سایر روشها و درمانهای ایمن تر دیگر، پاسخ کافی نداده باشند.
– سازمان غذا و داروی آمریکا، تنها داروی پیریدوکسین-داکسی لامین را به منظور کنترل تهوع استفراغ بارداری تایید کرده است و این دارو را بعنوان درمان خط اول تهوع استفراغ بارداری توصیه می کند. ( در ایران این ترکیب وجود ندارد و ویتامین ب 6 ( پیریدوکسین) بدون ترکیب با داکسی لامین موجود می باشد).
Drugs in Pregnancy and Lactation ( Briggs ) 11th Edition.
آپ تودیت:
– اندانسترون در بارداری گروه B هست.
– این دارو میتواند در طی سه ماه اول بارداری از جفت عبور کند و میزان آن در بافت جنینی قابل تعیین هست ( Siu 2006).
– اگرچه این دارو در درمان تهوع استفراغ دوران بارداری استفاده شده است ولی دستورالعملهای در حال حاضر ازجمله کالج متخصصین زنان و زایمان امریکا ( ACOG )، توصیه میکنند که داده های در مورد ایمنی این دارو هنوز متناقض هستند ( ACOG 2015)؛ بنابراین، استفاده از این دارو وقتی انجام می شود زمانیکه سایر داروهای موثر و ایمن دیگر جواب نداده باشند ( Arsenault 2002).
– به دلیل افزایش خطر وابسته به دوز فاصله QT، کارخانه سازنده توصیه می کند که در بیماران دچار اختلالات الکترولیت، مانیتورینگ ECG انجام شود ( Koren 2012 ).
– طبق پانل توافق آرا دستورالعملها، استفاده از انتاگونیستهای گیرنده سروتونین از جمله اندانسترون، نباید در خانمهای بارداری که تحت کموتراپی هستند متوقف شود؛ زمانیکه کموتراپی بعنوان توصیه عمومی در دوران بارداری توصیه میشود ( Amant 2010).
Uptodate 2017.
دکتر مهدی شاهمیرانی
مشاهده و خرید داروهای گوارشی با منشاء گیاهی از داروخانه اینترنتی
نام انگلیسی | نام فارسی | شکل دارویی | دوز | نحوه استفاده | پایه | کد ATC |
---|---|---|---|---|---|---|
ONDANSETRON | اندانسترون | TABLET, ORALLY DISINTEGRATING | 8 mg | ORAL | ONDANSETRON HYDROCHLORIDE 8 mg | A04AA01 |
ONDANSETRON | اندانسترون | TABLET | 8 mg | ORAL | ONDANSETRON 8 mg | A04AA01 |
ONDANSETRON | اندانسترون | INJECTION | 2 mg/1 mL | PARENTERAL | ONDANSETRON 2 mg/1 mL | A04AA01 |
ONDANSETRON | اندانسترون | TABLET | 4 mg | ORAL | ONDANSETRON 4 mg | A04AA01 |
ONDANSETRON | اندانسترون | SOLUTION | 4 mg/5mL | ORAL | ONDANSETRON 4 mg/5mL | A04AA01 |
مصرف در بارداری
گروه B
قابل استفاده در بارداری: با مطالعات حیوانی شواهدی دال بر خطرناک بودن این دارو مشاهده نشده است. مطالعات انسانی به اندازه کافی در دست نیست
دیدگاهی وجود ندارد!