کلروکین

كلروكين
کلروکین یک داروی ضد مالاریای قدیمی می باشد که امروزه کاربردهای گسترده تری پیدا کرده است. 
کلروکین در اصل برای حفاظت از  بدن در برابر مالاریا برای کسانی که قصد سفر به مناطق آلوده را دارند تجویز می شود.
این دارو معمولاً در کنار سایر داروهای ضد مالاریا جهت افزایش اثربخشی توصیه می‌شود.
 همچنین این دارو جهت درمان مبتلایان به مالاریا (به غیر از نوع فالسیپاروم )استفاده می‌شود.
 مالاریا یک عفونت انگلی جدی می باشد که در مناطق گرمسیری مانند آفریقا، برخی مناطق آسیا ،جنوب و مرکز آمریکا و خاورمیانه شایع می‌باشد.
– مالاریا از پشه های آلوده به انسان منتقل می شود. به این صورت که بخشی از چرخه ی زندگی انگل در بدن حشره و بخشی دیگر در بدن انسان طی می‌شود.
 عامل مالاریا که پلاسمودیوم نام دارد، در بدن پشه ماده آلوده زندگی می‌کند و توسط نیش زدن به انسان منتقل می گردد.
 به علت تنوع الگوهای ابتلا به مالاریا در نقاط مختلف جهان،فصل شیوع و نوع فعالیتی که قرار است در منطقه آلوده انجام دهید، باید توصیه های لازم مربوط به پیشگیری از مالاریا در مقصد سفرتان را از پزشک، داروساز یا راهنمای سفرتان دریافت نمایید.
کلروکین همچنین جهت درمان روماتوئید آرتریت و لوپوس اریتماتوزوس در برخی موارد تجویز می‌شود. هر دوی این بیماری ها، بیماری خود ایمنی می باشند که در آن‌ها سیستم ایمنی بدن که در شرایط طبیعی از بدن در برابر عفونت ها مراقبت می نماید، به دلایل نامشخص به سلول های خودی حمله می نماید و این مسئله موجب درد و آسیب در بخش‌هایی از بدن می‌شود.
کلروکین در برخی موارد جهت کاهش این آسیب ها تجویز می گردد.

کلروکین در کرونا ویروس جدید
مطالعات اخیر نشان داده که کلروکین فسفات طیف اثر ضدویروس گسترده ای (از جمله بر روی COVID-19) دارد.
 در مطالعه ای در بیماران مبتلا به پنومونی کرونا ویروس جدید COVID-19 مشخص شده است که تجویز کلروکین، احتمالاً شانس درمان و بهبود علائم را افزایش و مدت زمان بستری در بیمارستان را کاهش می دهد و در نهایت نتیجه درمانی با این دارو در مبتلایان مطلوب می باشد.
 به منظور راهنمایی و تنظیم مصرف کلروکین در بیمارانی که به ویروس کرونای جدید مبتلا شده‌اند، دپارتمان علم و تکنولوژی استان گوانژونگ و کمیته ی سلامت این استان برای کلروکین در درمان ویروس COVID-19 پس از بررسی‌ها ،دستورالعملی ارائه دادند که در آن تجویز قرص کلروکین فسفات  در بیماران قطعی کرونا ( خفیف ،متوسط و شدید) که مصرف کلروکین به سایر دلایل برای آنها ممنوع نمی باشد، توصیه شده است.

پیش از شروع مصرف کلروکین
– درصورت بارداری یا شیردهی، پزشک خود را در جریان قرار دهید. (اگر چه باید از سفر به مناطق شیوع مالاریا در دوران بارداری خودداری کرد،در صورت لزوم حتما با پزشک صحبت کنید.)
-چنانچه مبتلا به هرگونه اختلال کلیوی و کبدی هستید،پزشک در جریان قرار دهید.
 -در صورت ابتلا به مشکلات قلبی عروقی و ضربان قلب نامنظم، بیماری صرع، بیماری پوستی پسوریازیس یا بیماری ضعف عضلانی میاستنی گراویس، حتماً پزشکی را در جریان قرار دهید.
-چنانچه سابقه ی هر گونه اختلال گوارشی (معده و روده)دارید، پزشک را در جریان قرار دهید.
-ابتلا به هرگونه بیماری ارثی (به طور مثال بیماری خونی پورفیری)را حتماً به پزشک اطلاع دهید. -مصرف این دارو در  مبتلایان به فاویسم ممنوع می باشد. لذا حتماً این مورد را به پزشک خود یادآور شوید.
-لیست کامل کلیه ی داروهای مصرفی خود (از جمله داروهای نسخه ای، بدون نسخه، مکمل یا گیاهی)را در اختیار پزشکان قرار دهید تا در صورت احتمال بروز تداخل دارویی، اقدامات لازم صورت گیرد.
– هر گونه سابقه ی حساسیت دارویی یا غذایی را با پزشک خود در میان بگذارید.

نحوه ی صحیح مصرف کلروکین
-کلروکین را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف نمایید.پزشک مقدار و نحوه مصرف در هر نوبت را  به شما اعلام می کند.
-کلروکین را همراه با غذا مصرف نمایید و به همراه یک لیوان آب ببلعید.
– چنانچه در مدت درمان با کلروکین لازم است از داروهای موثر بر سوءهاضمه و ضداسید معده استفاده نمایید، کلروکین را حداقل به فاصله ی دو ساعت از مصرف این داروها میل نمایید.
به دلیل اینکه داروهای ضد اسید معده در جذب کلروکین اختلال ایجاد می نمایند و می توانند منجر به کاهش اثر بخشی آن شوند.
چنانچه نیاز به مصرف واکسن خوراکی تیفوئید داشتید، حتماً باید آخرین نوبت آن را حداقل ٣روز پیش از مصرف کلروکین دریافت نمایید. به دلیل اینکه کلروکین می‌تواند اثربخشی واکسن تیفوئید را از بین ببرد.
-چنانچه مشکوک به مصرف بیش از حد کلروکین در خود یا فرد دیگری بودید، (خصوصاً در اطفال)باید هر چه سریعتر به مرکز اورژانس یا کنترل مسمومیت، مراجعه نمایید. این موضوع بسیار مهم است چرا که مصرف بیش از مقدار مجاز کلروکین می‌تواند موجب مسمومیت جدی گردد. بهتر است هنگام مراجعه به اورژانس بسته ی دارویی که مصرف شده را همراه داشته باشید تا پزشک متوجه شود که چه تعداد قرص مصرف گردیده  است.

چنانچه کلروکین را جهت پیشگیری از مالاریا استفاده می نمایید
-اولین نوبت مصرف کلروکین باید یک هفته پیش از سفر به منطقه آلوده باشد تا اثربخشی مناسب را در زمان مبارزه با بیماری در بدن داشته باشد.
 -لازم است مصرف کلروکین در مدت سفر و سپس حداقل ۴ هفته پس از بازگشت ادامه داشته باشد.
-قرص کلروکین را دقیقاً طبق دستورپزشک مصرف نمایید.دوز مصرفی در بزرگسالان ٢قرص یک بار در هفته و در یک روز مشخص از هفته می باشد.
-چنانچه کلروکین برای کودک تجویز شده است،دستور مصرف را به صورت دقیق از پزشک یا داروساز دریافت نموده و تمام نکات را کاملاً رعایت نمایید.
( مقدار مصرف در کودکان بر اساس سن و وزن محاسبه می گردد.)
-در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف در روز مشخص، به محض یادآوری آن را مصرف نمایید و نوبت بعدی را ٧روز بعد مصرف کنید.
– دوره مصرف دارو را کامل نمایید. معمولاً تا چهار هفته یا بیشتر پس از بازگشت از سفر باید مصرف دارو ادامه داشته باشد.
– توصیه‌های پزشک را در این باره جدی بگیرید و در صورت احساس علائم آنفولانزا، سرماخوردگی و افزایش درجه حرارت بدن در مدت سفر و تا یک سال پس از آن (خصوصاً سه ماه نخست) حتماً در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید و اطلاعات سفر را نیز در اختیار پزشک قرار دهید.
-کلروکین خطر ابتلا به مالاریا را کاهش می‌دهد اما همچنان رعایت توصیه ها جهت جلوگیری از مواجهه با نیش حشره ضروری است:
-جهت جلوگیری از گزش حشرات در مدت سفر، از بلوزهای آستین بلند،شلوار بلند و چسبان و جوراب استفاده نمایید. این مسئله مخصوصاً زمانی که در فضای باز و پس از غروب آفتاب هستید، بسیار اهمیت دارد.
 -از یک اسپری حشره کش یا دافع حشرات مناسب بر روی البسه و مناطق برهنه پوست خود استفاده کنید. 
-چنانچه از ضدآفتاب استفاده می کنید، ابتدا ضدآفتاب را اعمال نمایید و سپس حشره کش را روی آن استعمال کنید.در فضای اتاق، از اسپری حشره کش مناسب ،هر روز بعد از ظهر و هر دو ساعت یک بار، تا زمان رفتن به رختخواب استفاده نمایید و پیش از خواب، فضای اتاق را و همچنین سطوح را از لحاظ وجود پشه و حشرات بررسی نمایید و در صورت امکان حتماً از پشه بند استفاده کنید.

چنانچه کلروکین برای بیماری روماتوئید یا لوپوس برای شما تجویز گردیده است
 -معمولا به صورت یک نوبت در روز تجویز می گردد با این وجود برخی افراد نیاز به مصرف دو بار در روز به مدت کوتاهی دارند. مقدار مصرف دارو در هر نوبت را پزشک با توجه به شرایط شما و بیماری تنظیم می نماید. به همین دلیل مهم است که دارو را دقیقا طبق دستور پزشک متخصص ادامه دهید.
 -در مدت درمان حتماً تحت نظر پزشک باشید و به صورت منظم و دوره‌ای پزشک خود را ملاقات کنید تا وضعیت بهبود و روند بیماری توسط ایشان ارزیابی گردد.
-از آنجا که مصرف طولانی مدت کلروکین می‌تواند بر روی بینایی اثراتی داشته باشد،معاینات چشمی و بررسی وضعیت بینایی پیش از شروع درمان با کلروکین و سپس به طور منظم و دوره ای در حین و پس از درمان ضروری می باشد.
 همچنین در صورت کاهش بینایی به پزشک خود اطلاع دهید تا بررسی های لازم را انجام دهد.
-در صورت فراموشی یک نوبت مصرف دارو، به محض یادآوری دارو را مصرف نموده و چنانچه مصرف آن را به مدت یک شبانه روز فراموش کردید، نوبت فراموش شده را مصرف ننموده و نوبت های بعدی را طبق روال سابق مصرف کنید. از دوبرابر نمودن مقدار مصرف در یک نوبت خودداری نمایید.

چنانچه کلروکین جهت درمان عفونت کرونا ویروس جدید (COVID-19)تجویز گردیده است
 -این دارو را به همراه سایر داروهای تجویز شده دقیقاً طبق توصیه ی پزشک مصرف نمایید.( در حال حاضر دستور مصرف معمول دو نوبت در روز به مدت ۵ روز می باشد.) 
-دوره ی درمان را کامل نمایید و از مصرف طولانی مدت دارو بپرهیزید. 
-افرادی که تحت درمان سرپایی قرار می‌گیرند، از گروه‌هایی هستند که ممکن است دچار عوارض شدید شوند.به همین خاطر باید به صورت روزانه و تلفنی توسط مراقبین سلامت پیگیری شوند و در صورت بروز هر کدام از علائم زیر به مرکزدرمانی مراجعه کنند:
تنگی نفس و تنفس دشوار، تشدید سرفه و عدم قطع تب و علائم کاهش سطح هوشیاری.
-مصرف این دارو تنها در افرادی که در معرض COVID-19 عارضه دار هستند و حداقل یکی از علائم سرفه خشک،گلو درد داشته و تب نیز  دارند (تنگی نفس ندارند) اما یافته های مثبتی در تصویربرداری ریوی ندارند یا امکان انجام تصویربرداری برای آنها وجود ندارد، تجویز می گردد و توسط پزشک در مرکز درمانی به تایید می رسد.لذا از مصرف خودسرانه ی دارو جهت پیشگیری یا خوددرمانی خودداری نمایید.
-مصرف خودسرانه ی دارو جهت پیشگیری یا خوددرمانی موجب ایجاد مقاومت به درمان می شود که می تواند تهدید کننده ی حیات همه ی افراد جامعه باشد.
-از آنجا که پیگیری بیماران به صورت تلفنی انجام می شود، لازم است فرم مربوط به درخواست دارو که در مرکز درمانی به شما داده شده است را به دقت تکمیل نموده و از صحت شماره تماس خود اطمینان حاصل نمایید.
-از توصیه کردن یا تحویل دارو به دیگران جدا خودداری نمایید.
– در صورت بروز علائم چون تنگی نفس، تشدید سرفه ‌های قبلی، بروز سرفه های خلط دار و یا خواب آلودگی شدید، بلافاصله به مرکز درمانی مراجعه نمایید.
-شما باید در یک اتاق مجزا از سایر اعضای خانواده استراحت کنید و همواره فاصله ی یک متر با سایر افراد را رعایت نموده و از ماسک استفاده نمایید.
-محل‌هایی از اتاق که شما با آنها در تماس هستید، باید به طور مکرر ضدعفونی شوند. (ابتدا با شوینده ی معمولی و سپس با ضدعفونی کننده ی مناسب )
هر فردی که با وسایل شما تماس داشته باشد، باید دستهای خود را با آب و صابون بشوید .برای خشک کردن دستها ترجیحاً از دستمال کاغذی استفاده نموده و از جمله مشترک به هیچ وجه استفاده ننمایید.
*برای تهیه محلول ضدعفونی کننده می توانید یک لیوان سفید کننده خانگی (وایتکس)را با ٩ لیوان آب مخلوط کنید.این محلول را روزانه تهیه نموده و در پایان روز با مقدار باقیمانده سطح توالت را ضدعفونی کنید. این محلول را در ظروف پلاستیکی میتوان نگهداری کرد و نباید داخل ظرف شیشه‌ای ریخته شود.
(منبع :دستورالعمل کشوری کرونا ویروس جدید وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ۱۲ اسفند ۹۸)

عوارض ناخواسته ی دارویی کلروکین
– در صورت احساس تهوع و استفراغ و اسهال با مصرف غذاهای ساده و سبک و پرهیز از غذاهای پرچرب یا پر ادویه می توانید از شدت این عوارض بکاهید.چنانچه عوارض آزاردهنده و طولانی شد،به پزشک اطلاع دهید.
– در صورت بروز سردرد،مایعات و آب به مقدار کافی مصرف کنید و با داروساز خود جهت انتخاب داروی ضددرد مناسب شرایطتان مشورت نمایید.
-احساس سرگیجه یا سبکی سر،می‌تواند از عوارض مصرف کلروکین باشد.لذا در مدت مصرف از رانندگی و کار با ابزاری که نیاز به دقت و احتیاط بیشتر دارند، خودداری نمایید.
-در صورت مشاهده ریزش مو، تغییر رنگ، خارش و لکه های قرمز روی پوست، با پزشک خود صحبت کنید.
– مصرف کلروکین در برخی موارد منجر به افت قند خون می شود. 
از علائم افت قند می توان به بی قراری و اضطراب، تعریق، رنگ پریدگی، احساس گرسنگی و ضعف،تپش قلب و سرگیجه اشاره کرد. در صورت احساس علائم ذکر شده، باید یک نوشیدنی یا غذای شیرین و یا یک میان وعده ی مناسب  در اسرع وقت میل کنید.چنانچه افت قند مکرر اتفاق افتاد، با پزشک خود صحبت کنید.
-مصرف طولانی مدت کلروکین می‌تواند عوارضی همچون تغییرات در ریتم قلبی، مشکلات خونی، مشکلات بینایی و شنوایی، تغییرات خلق و خو و مشکلات کبدی همراه داشته باشد.
 به همین خاطر باید مصرف دارو تحت نظر پزشک باشد تا از لحاظ بروز عوارض تحت کنترل باشید و چنانچه هرگونه تغییر غیر طبیعی در بدن خود احساس نمودید با پزشک یا داروساز در میان بگذارید.
 توصیه‌های پزشک را در این باره جدی بگیرید و در صورت احساس علائم آنفولانزا، سرماخوردگی و افزایش درجه حرارت بدن در مدت سفر و تا یک سال پس از آن (خصوصاً سه ماه نخست) حتماً در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید و اطلاعات سفر را نیز در اختیار پزشک قرار دهید.
-کلروکین خطر ابتلا به مالاریا را کاهش می‌دهد اما همچنان رعایت توصیه ها جهت جلوگیری از مواجهه با نیش حشره ضروری است:
-جهت جلوگیری از گزش حشرات در مدت سفر، از بلوزهای آستین بلند،شلوار بلند و چسبان و جوراب استفاده نمایید. این مسئله مخصوصاً زمانی که در فضای باز و پس از غروب آفتاب هستید، بسیار اهمیت دارد.
 -از یک اسپری حشره کش یا دافع حشرات مناسب بر روی البسه و مناطق برهنه پوست خود استفاده کنید. 
-چنانچه از ضدآفتاب استفاده می کنید، ابتدا ضدآفتاب را اعمال نمایید و سپس حشره کش را روی آن استعمال کنید.در فضای اتاق، از اسپری حشره کش مناسب ،هر روز بعد از ظهر و هر دو ساعت یک بار، تا زمان رفتن به رختخواب استفاده نمایید و پیش از خواب، فضای اتاق را و همچنین سطوح را از لحاظ وجود پشه و حشرات بررسی نمایید و در صورت امکان حتماً از پشه بند استفاده کنید.