کوکائین

دکتر مروارید عالیشاه
متخصص اعصاب و روان

کوکائین چیست؟

كوكائين از نوع مواد محرك است. اسامي تجارتي آن شامل كوك (Coke)، دانه(flake)، برف(Snow)، و كراك(crack) ميباشد. 

درپزشكي به عنوان داروي بي حسي موضعي به كار ميرود. 

مصرف کوکائین با وابستگي جسمي همراه است و نیز وابستگي رواني به آن بالاست. این دارو با ايجاد پديده تحمل همراه است و مدت اثرش 2-1ساعت است. 

روش هاي مصرف كوكايين، به شيوه استنشاقي، تدخين و تزريق می باشد. 

کوکایین با انتقال دهنده‌های دوپامین، نورآدرنالین و سرتونین وابستگی دارد.این ماده باعث بسته شدن باز جذب دوپامین می‌شود و مهم‌ترین عامل میانجی تأثیرات تحریکی روانی حرکتی و تقویت کنندگی است.

استنشاق همیشگی پودر کوکائین می‌تواند باعث گرفتگی یا آبریزش و نیز خون‌ریزی بینی شود. استنشاق بیش از اندازه این ماده ممکن است موجب بروز زخم‌های بینی و در مواردی استثنایی ممکن است موجب مرگ بافت‌ها و ایجاد سوراخ در غضروف میان بینی شود. 

استنشاق کوکائین می‌تواند موجب سردرد شود. همچنین سوء استفاده آن ممکن است به عضلات (مانند قلب)، کلیه‌ها و کبد آسیب وارد کند. 
مواردی از حملات قلبی و سکته مغزی و آسیب شدید روده‌ای مشاهده شده‌است. حال بیماری که از قبل دچار بیماری آسم بوده‌است ممکن است وخیمتر شود. هرچند غیر معمول، اما امکان پارگی کیسه‌های هوایی ریه و فروپاشی ریه به علت کشیدن کوکائین (استنشاق دود کوکائین) وجود دارد. 

کوکائین ممکن است باعث بروز نوعی از Glaucoma شود. بعضی از آثار نامطلوب آن شبیه آثار حاصل از سوء استفاده آمفتامین (Amphetamine) است مانند: تندمزاجی، عصبی بودن، پرخاشگری، پارانویا، بیخوابی و افسردگی. ناراحتی‌های معمول مصرف کوکائین تکرار در حرکت یا گفتار را شامل می‌شود. 

مردان در هنگام مقاربت جنسی ممکن است به مراتب طولانی‌تر از حد معمول درگیر شوند. سوء استفاده کنندگان کوکائین ممکن است با دیگران قطع رابطه کنند و به آن‌ها بدگمان شوند. انواع گوناگونی از توهم ممکن است به وجود آید که نوع شناخته شده آن حشرات_کوکائین (Coke bugs) است که در آن شخص احساس می‌کند در زیر پوستش حشرات در حال حرکت هستند. 

استفاده از کوکائین ممکن است باعث روان پریشی شخص گردد که مانند سایر محرک‌ها پس از قطع مصرف، این حالت از بین میرود. نشست ذرات معلق ناشی از دود کراک (Crack) بر روی چشمان شخص می‌تواند به قرنیه آسیب برساند. 

مقداری از کوکائین که باعث مرگ می‌شود از یک فرد به فرد دیگر متفاوت است؛ بسته به وضعیت یک فرد، استفاده از مقدار مشخصی کوکائین در یک روز ممکن است لذت و سرخوشی و در روزی دیگر مرگ را بدنبال داشته باشد. مقداری از کوکائین که در یک فرد سرخوشی ایجاد می‌کند ممکن است در فردی دیگر مشکلاتی جدی به وجود آورد. 

جنس مؤنث در مقایسه با جنس مذکر نسبت به کوکائین از حساسیت بیشتری برخوردار است.
 

علايم مسموميت:

 افزابش فشار خون، افزایش ضربان قلب،  آشفتگي، افزايش درجه حرارت بدن،توهمات،تشنجات واحتمالاً مرگ است.
 

علايم محروميت:

 بي تفاوتي، افزايش دوره هاي خواب، تحريك پذيري، افسردگي و عدم آگاهي به مكان و زمان ميباشد.

در صورت وابستگی به کوکائین یا سوءمصرف آن و تجربه علائم ناخوشایند ناشی از مصرف ماده حتما به پزشک متخصص اعصاب و روان (روانپزشک) مراجعه کنید.