متری زامید

موارد مصرف متری زامید

این دارو با تزریق داخل فضای زیر عنکبوتیه برای انجام میلیوگرافی ناحیه کمر، سینه، گردن یا تمام ستون فقرات مصرف می شود. تزریق مستقیم آن با استفاده از روشهای رادیولوژی استاندارد برای نمایان ساختن سیسترن قاعده ای مغز استفاده می شود. موارد مصرف دیگر این دارو عبارتند از سیسترنوگرافی از فضاهای زیر عنکبوتیه با روش توموگرافی کامپیوتری، مشخص کردن بطنهای مغز با روش رادیولوژی استاندارد، تزریق داخل عروقی برای آنژیوکاردیوگرافی در کودکان و آرتریوگرافی شریانهای محیطی بزرگسالان، آرتریوگرافی سر وگردن.

مکانیسم اثر متری زامید

ترکیبات آلی ید در هنگام عبور از مجاری مختلف بدن با جذب اشعهX باعث تشخیص ساختار بافت مورد نظر می شوند. شدت جذب اشعه به غلظت ید بستگی دارد. از اثرات دیگر این دارو مهار رقابتی جایگاه گلوکز در هگزوکیناز مغزی است.

فارماکوکینتیک متری زامید

بعد از تزریق در فضای زیر عنکبوتیه، انتشار متریزامید در مایع مغزی- نخاعی موجب نمایان سازی فضاهای زیر عنکبوتیه در مغز و کانال نخاعی می شود. بعد از تزریق داخل عروقی این دارو قادر به آشکارسازی ساختارهای داخلی عروق در جهت جریان خون می شود. دفع دارو عمدتاً کلیوی بوده و مقدار کمی (5%) از راه صفرا و مدفوع دفع می شود.

منع مصرف متری زامید

در صورت وجود حساسیت به ید و ترکیبات حاوی ید، دهیدراتاسیون، بیماریهای کلیوی یا کبدی و نارسائی شدید کلیوی این دارو را نباید از هیچکدام از راههای مصرف تجویز نمود. همچنین در صورت فئوکروموسیتوم تجویز داخل عروقی و در صورت عدم تشکیل ادرار مصرف برای اوروگرافی دفعی ممنوع است.

عوارض جانبی متری زامید

عوارض جانبی معمولاً به غلظت دارو، ویسکوزیته، میزان و سرعت تجویزبستگی دارد. عوارض جانبی این دارو معمولاًمحدود و کوتاه مدت است. در افراد صرعی احتمال بروز تشنجات صرعی ناشی از تزریق دارو مشاهده شده است. یکی از عوارض این دارو از دست رفتن آب بدن بیمار به خصوص خردسالان و یا سالخوردگان است که نسبت به این عارضه حساستر می باشند. از عوارض شایع این دارو در تزریق داخل نخاعی سردرد، تهوع و استفراغ می باشد.

تداخلات دارویی متری زامید

مصرف همزمان این دارو به صورت تزریق داخل نخاعی با داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، داروهای محرک سیستم عصبی مرکزی، داروهای کاهنده اشتها، کافئین، فنوتیازین ها، داروهای مقلد سمپاتیک و گزانتین ها و مهارکننده های منوآمین اکسیدازممکن است باعث افزایش حملات صرعی گردند. مصرف همزمان گلوکوکورتیکوئیدها با این دارو در تزریق زیر عنکبوتیه ممکن است منجر به بروز التهاب گردد، اگر چه تجویز این دو دارو گاهی اوقات با فاصله مناسب صورت می گیرد. مصرف همزمان با آنتاگونیست های بتا باعث بروز واکنشهای آنافیلاکتوئید می گردد. مصرف این دارو با داروهای خوراکی پرتونگاری کیسه صفرا احتمال سمیت کلیوی را افزایش می دهد. مصرف همزمان این دارو با داروهای ضد فشار خون بالا، باعث افت شدید فشار خون می شود. تجویز اینترلوکین 2 با این دارو، احتمال بروز عوارض تأخیری مواد حاجب داخل وریدی را افزایش می دهد.

هشدار ها متری زامید

1- به علت اثر اسموتیک این داروها در دفع و از دست رفتن آب بدن از طریق ادرار، شیرخواران، خردسالان یا بیماران سالخورده، به خصوص در صورت ابتلای به پرادراری، کم ادراری، دیابت یا کاهش قبلی آب بدن ممکن است بدتر شود. 2- به دلیل حساسیت متقاطع، بیماران حساس به مواد حاجب رادیواکتیو یددار ممکن است نسبت به این دارو نیز حساسیت نشان بدهند. 3- تزریق در زیر فضای عنکبوتیه باید آهسته (طی 2-1 دقیقه) انجام شود. تکرار تزریق نیز باید با فاصله بیش از 48 ساعت و ترجیحاً 7-5 روز بعد انجام شود.

توصیه های دارویی متری زامید

1- برای بیماران دارای سابقه صرع یا حساسیت به پنی سیلین، مبتلا به آلرژی یا آسم، دیابت، بیماریهای پیشرفته عروقی، بیماریهای عفونی، الکلیسم مزمن، خونریزی زیر عنکبوتیه، سابقه صرع، هیپرتیروئیدیسم، مولتیپل اسکلروز، کم خونی داسی شکل و نارسائی کلیوی باید با احتیاط مصرف شود. 2- در طول مدت تزریق و چند ساعت بعد از آن باید از حرکت بیمار جلوگیری کرد. 3- بیمار باید از تحرک و بلعیدن طی تزریق برای آرتریوگرافی سر و گردن خودداری کند. 4- محلولهای تزریقی یکبار مصرف است و بنابراین باقیمانده آن باید دور ریخته شود. 5- پس از مصرف این دارو، احتمال بروز تداخل در آزمایشات تشخیصی تیروئید، تعیین زمان پروترومبین و ترومبوپلاستین، تجزیه بیوشیمیائی ادرار، شمارش گلبول های خونی و الکتروآنسفالوگرافی وجود دارد. 6- به منظور جلوگیری از دهیدراتاسیون، باید قبل از آزمایش به مقدار کافی مایعات به بیمار داده شود. احتمال بروز نارسائی کلیوی در بیماران سالخورده بیشتر است.